Thị trường lưỡng lự: Buông hay Giữ?

 

Kết thúc phiên ngày 05/05, VNIndex đã trải qua 6 phiên phục hồi sau 8 phiên giảm điểm mạnh liên tiếp. Có thể thấy, với sự sụt giảm sâu với nhiều bất ngờ, sự phục hồi lần này vẫn chưa thu hút được dòng tiền vào mạnh trở lại.

Cảm xúc NĐT bây giờ sẽ là chán nản nhiều hơn, đặc biệt là không biết nên Mua hay Bán với sự tăng giảm như hiện tại. Chính vì vậy, chúng ta cần ngồi lại, cần nhìn thẳng trong việc nhìn nhận view thị trường, và điều quan trọng hơn hết là hành động cần đưa ra ngay lúc này để đi “dài lâu” trên con đường đầu tư này.

Em xin gửi đến bài viết: Thị trường lưỡng lự: Buông hay Giữ?

Nội dung bài viết gồm các phần chính sau:

I. Điều gì làm thị trường giảm mạnh như vậy?

II. Xu hướng thị trường hiện tại như thế nào?

III. Hành động cho danh mục đầu tư.

==================================

I. Điều gì làm thị trường giảm mạnh như vậy?

Có thể nói đây là khoảng thời gian làm NĐT chán nản và lo sợ nhiều nhất trong 2 năm qua, khi trong vòng 1 tháng gần nhất, VNIndex đã giảm hơn 270 điểm kể từ đỉnh 1.530 điểm. Điều này đã tạo nên những đợt bán tháo bất chấp với nhiều lý do, và trong thời điểm này, chúng ta cùng nhìn nhận lại các sự việc để có những hành động tiếp theo.

Nếu NĐT có đọc bản tin của em về Dòng tiền trên thị trường trong kỳ trước, thì chúng ta đều biết, sự vận động lên/xuống của TTCK là được dựa vào hoạt động của NĐT – tức là dòng tiền trên thị thường như thế nào, và sự giảm điềm này cũng đến từ lý do đó.

1. Dòng tiền yếu ớt, cạn cung:

Nếu như trong giai đoạn năm 2020 – 2021, chúng ta dễ dàng chứng kiến những phiên giao dịch bùng nổ với GTGD giao động từ 40.000 tỷ - 60.000 tỷ là hết sức bình thường. Tuy nhiên, giai đoạn từ đầu năm 2022 đến hiện tại, GTGD của thị trường chỉ từ 20.000 tỷ - 40.000 tỷ => Điều này cho thấy, dòng tiền trên TTCK Việt Nam cũng đã rút ra, và không còn hoạt động náo nhiệt như 2 năm trước, đây cũng là lý do cho thấy lực cầu yếu.

2. Hoạt động bán giải chấp từ các CTCK

Hầu hết NĐT trading trên TTCK đều rất thích sử dụng margin, và đây cũng là con dao hai lưỡi – vừa kích cầu khi thị trường tăng mạnh nhưng cũng là áp lực bán chủ động khi thị trường giảm làm vi phạm tỷ lệ bán giải chấp.

Việc tăng nóng của các cổ phiếu đầu tư ở giai đoạn cuối năm 2021 đã tạo nên 1 làn sóng sử dụng margin mạnh mẽ, và đây là thời điểm các cổ phiếu đó bị bán giải chấp rất lớn => tạo nên “hiệu ứng lây lan” khi việc bán giải chấp không thành công, các CTCK sẽ kích hoạt bán lên các CP khác để thu hồi nợ, tạo nên 1 lực bán lan rộng trên thị trường.

3. Sự cầm cố cổ phiếu để vay nợ

Trong thời gian qua, với sự hoạt động náo nhiệt của TTCK, nhiều doanh nghiệp đã dùng chính CP của mình để làm tài sản đảm bảo thực hiện nghiệp vụ vay nợ (khác margin từ các CTCK). Và thật nguy hiểm, nếu như vừa sử dụng CP đó để dùng margin tại CTCK, vừa dùng CP đó để vay nợ thêm bên ngoài.

Trường hợp cổ phiếu giảm sâu, tài khoản vi phạm tỷ lệ duy trì => hiệu ứng bán tháo sẽ x2 lần so với việc chỉ dùng margin, tạo nên những áp lực bán rất lớn trên thị trường.

Kết hợp những đánh giá trên, chúng ta có thể hiểu 1 phần từ áp lực bán trên thị trường mạnh, trong khi lực cầu không còn quá mạnh mẽ. Từ đây sẽ giải thích được cho NĐT các câu hỏi vì sao thị trường lại bán bất chấp thế? Trong khi không có tin gì xấu và nội tại doanh nghiệp không thay đổi? Nhưng đó là sự hoạt động của TTCK trong suốt các năm qua.

II. Xu hướng thị trường hiện tại như thế nào?

Thị trường với biến động tiêu cực như vậy, việc nắm bắt được xu hướng thị trường sẽ giúp chúng ta làm chủ hành vi của mình tốt hơn. Việc xác định chu kỳ thị trường đòi hỏi kiến thức chuyên môn và các nhiều cách tiếp cận theo các trường phái khác nhau. The S.U.N Investment System sẽ chọn những yếu tố cơ bản, đơn giản, dễ hiểu và hiệu quả gửi NĐT, giúp chúng ta biết được mình đang ở đâu trong chu kỳ của Thị trường dựa trên dữ liệu lịch sử và phân tích số liệu.

Em xin lưu ý, đây là cách tiếp cận theo trường phái đầu tư tăng trưởng của William O’neil, sẽ khác với quan điểm của nhiều đánh giá khác. Nên em hy vọng quý NĐT đón nhận nó với một góc nhìn mở hơn.

Tiêu chí xác nhận Thị Trường Con Bò – Thị Trường Con Gấu

Bò và Gấu – là cách gọi cho thị trường xu hướng tăng và xu hướng giảm. Theo nghiên cứu của William O’neil:

+ Thị trường con Bò xuất hiện, khi chỉ số có mức tăng hơn 20% tính từ đáy được thiết lập. Các đợt điều chỉnh thông thường trong xu hướng tăng của thị trường là từ 10% - 15%, và những đợt điều chỉnh như vậy không làm thay đổi toàn bộ xu hướng tăng của thị trường.

+ Thị trường con Gấu xuất hiện, khi chỉ số có mức giảm trên 20% tính từ đỉnh cao mới được thiết lập gần nhất. Các đợt tăng với mức tăng từ 10% - 15% chỉ là những đợt phục hồi ngắn hạn, và thị trường vẫn đang trong xu hướng giảm.

Đầu năm 2016, trong nửa đầu năm VNINDEX có mức tăng hơn 32%, đà tăng được giữ vững, đồng thời đây là tín hiệu xác nhận việc thị trường trở thành Thị trường Con Bò, xu hướng tăng kéo dài suốt 2 năm sau đó.

Trong xuyên suốt 2 năm tăng mạnh đó, VNINDEX đã không ít lần điều chỉnh trong xu hướng tăng. Nhưng không có nhịp điều chỉnh nào có mức giảm hơn 20% để trở thành Thị trường Con Gấu.

Ngược lại, đến giai đoạn T4/2018, VNINDEX có mức điều chỉnh mạnh. Chính thức tạo mức điều chỉnh giảm hơn 24% trong 2 tháng sau đó. Xác nhận việc thị trường trở thành Thị trường Con Gấu. Tiếp nối sau đó là một chu kỳ giảm giá hơn 2 năm của thị trường.

VNINDEX hiện tại đang ở đâu trong chu kỳ

Như em cập nhật ở đầu bản tin, VNIndex có sự điều chỉnh kể từ đỉnh 1530 điểm, đến hiện tại thì mức điều chỉnh là (-17.7%). Như vậy, nếu áp dụng các theo nguyên tắc trên, thì sự điều chỉnh lần này vẫn sẽ là 1 nhịp điều chỉnh bình thường trong 1 xu hướng tăng dài hạn của VNIndex. Và với nguyên tắc này, chúng ta sẽ có những cơ sở để dẫn đến hành động tốt hơn thời điểm này.

III. Hành động cho danh mục đầu tư.

Với sự biến động như hiện nay, tâm lý “mặc kệ” sẽ xuất hiện trong suy nghĩ của chúng ta. Tuy nhiên, hãy nhớ rằng TTCK là 1 kênh đầu tư, và tất nhiên sẽ chứa những rủi ro, và những thời điểm rủi ro đó, chúng ta cần có những hành động phù hợp hơn để an toàn thời điểm này.

1. Bình tĩnh: giống như em đã trao đổi ở trên, cảm xúc là thứ sẽ giết chết chúng ta trên con đường đầu tư dài hơi này. Lúc thị trường hưng phấn, sẽ khiến chúng ta dễ mua sai, và lúc thị trường hoảng loạn, chúng ta sẽ dễ có những quyết định bán sai lầm. Chính vì vậy, dù trong bất cứ hoàn cảnh nào, dù thị trường ngày mai có tiếp tục giảm 5% nữa đi chăng nữa, chúng ta cũng cần phải bình tĩnh, giữ cho mình 1 cái đầu lạnh. Em tin chắc việc mình giữ được bình tĩnh, góc nhìn của chúng ta sẽ rộng hơn, và quyết đoán hơn.

2. Xem xét tình hình tài khoản: bình tĩnh được rồi, chúng ta phải làm việc tiếp theo thôi. Suy cho cùng, dù các thông tin báo chí có như thế nào, thì không thể phủ nhận việc VNINDEX đã vào sự điều chỉnh ngắn hạn. Chính vì vậy, em xin đưa ra từng trường hợp như dưới:

+ Tài khoản đang sử dụng margin cao: ai cũng biết margin là công cụ đòn bẩy rất tốt trong lúc thị trường tăng, nhưng cũng là con dao hai lưỡi lúc thị trường giảm. Khi thị trường bước vào xu hướng giảm, dù có cố chấp đến đâu, buông bỏ đến đâu, em cũng mong muốn chúng ta BUÔNG – bằng cách hạ hết margin, đưa tài khoản về các Cổ phiếu nắm giữ bằng tiền mặt, tiền tươi của chúng ta.

+ Tài khoản không dùng margin: với trường hợp này, em khuyến nghị NĐT thoải mái hơn trường hợp trên, giữ bình tĩnh xem xét trong Danh mục, không bán tháo và không quá lo lắng, cần quan sát thị trường thật sát, không dùng margin để bắt đáy. Để dành tiền mặt đó, khi thị trường phục hồi trở lại, chúng ta có sẵn tiền để tham chiến với thị trường.

+ Trường hợp thứ 3 là những NĐT đang đứng ngoài: đây là trường hợp thoải mái nhất trong 3 trường hợp em muốn gửi đến trong bài viết này. Đối với nhóm này, thì công việc của chúng ta rất đơn giản. Cùng quan sát thị trường, lúc hoảng loạn cũng là lúc những cổ phiếu khỏe xuất hiện, hãy dành thời gian lên danh mục khỏe nhất, ít bị ảnh hưởng bởi thông tin nhất để sẵn sáng.

3. Khi nào thì mua lại?

Khi bán xong, hạ danh mục xong, hay thuộc trường hợp đang đứng ngoài chờ thời điểm. Vậy thời điểm như thế nào là đúng? Em muốn nhắc đến ở đây là khái niệm “NGÀY BÙNG NỔ THEO ĐÀ”, đây là 1 tín hiệu dựa trên dữ liệu lịch sử của Team em trong việc xác định đáy của Thị trường.

Và trong lịch sử TTCK Việt Nam, đã rất nhiều lần xuất hiện NGÀY BÙNG NỔ THEO ĐÀ để xác nhận Thị trường vào xu hướng tăng, và chúng ta cần phải có 1 tinh thần tốt, một vị thế danh mục ổn định để chuẩn bị cho sự tăng mạnh sắp tới.

Ngày bùng nổ theo đà nên mang lại cảm giác về một cú tăng bùng nổ: mạnh, dứt khoát và thuyết phục; chứ không phải là phiên tăng nhẹ, yết ớt chỉ tầm 1½%. Khối lượng giao dịch vào ngày bùng nổ theo đà trong phần lớn trường hợp đều cao hơn mức trung bình. Ngoài ra, đỉnh của phiên giao dịch sau luôn cao hơn đỉnh phiên giao dịch trước.

“Theo nghiên cứu của IBD về tất cả chu kỳ thị trường tăng giá từ năm 1880 đến nay đã phát hiện, không có xu hướng tăng bền vững nào mà không bắt đầu bằng Ngày bùng nổ theo đà” – Trích Làm giàu từ Chứng khoán. Khi NGÀY BÙNG NỔ THEO ĐÀ xuất hiện, thì xác suất tạo đáy rất cao, và đó là thời điểm chúng ta quay lại thị trường, giải ngân mạnh tay hơn, dùng margin nhiều hơn – chứ không phải trong thời điểm thị trường biến động như bây giờ.