Hãy "làm chuồng", khi mất "con bò" đầu tiên

TTCK Việt Nam đã có những sự điều chỉnh cần thiết sau nhịp tăng mạnh kéo dài hơn 3 tháng, mặc dù chỉ là nhịp điều chỉnh bình thường, nhưng vẫn ảnh hưởng rất nặng nề lên tâm lý và danh mục của NĐT.

Đó là cái hay của TTCK, sẵn sàng lấy đi rất nhiều khi chúng ta hưng phấn nhất, lạc quan nhất. Vì vậy, điều chỉnh mạnh lần này, nó sẽ 1 điểm nhấn cần chú ý, bắt buộc chúng ta phải suy nghĩ lại và cẩn thận hơn trong những lần giải ngân trong thời gian tới.

Vậy kinh nghiệm cần rút ra là gì? Trong bản tin lần này, tôi xin gửi đến NĐT bài viết, thêm góc nhìn về tâm lý và quản trị danh mục đầu tư: Hãy làm chuồng, khi mất con bò đầu tiên

Nội dung bài viết gồm các phần chính:

I. Hiểu bản chất của TTCK - là sự lặp lại của “sóng tăng và sóng giảm”

II. Đừng “ngủ quên trên chiến thắng”

III. Hãy làm chuồng, khi mất con bò đầu tiên

-----------------------------------------------------------------------------

I. Hiểu bản chất của TTCK - là sự lặp lại của “sóng tăng và sóng giảm”

“Chẳng có gì mới trên phố Wall hay trong đầu cơ chứng khoán. Những gì xảy ra trong quá khứ sẽ lặp lại trong tương lai. Đó là bởi bản chất con người không bao giờ thay đổi và cảm xúc con người luôn ảnh hưởng xấu đến trí tuệ của họ” - Jesse Livermore.

Đúng vậy, đó là Bản chất của thị trường chứng khoán, và đây là điều tôi nhắc nhiều lần trong các bản tin trước. Ở đây, TTCK được hình thành từ những chu kỳ, và những chu kỳ này sẽ là những “nhịp tăng, nhịp giảm”, không có chu kỳ nào tăng mãi mãi và cũng không có chu kỳ nào giảm mãi mãi.

Thị trường là những con sóng giao động không ngừng nghỉ, thị trường là nơi vận động liên tục và là nơi bị chi phối bởi chính hành vi tâm lý của con người. Nếu như chúng ta cùng mở biểu đồ lịch sử của VNINDEX trong suốt 20 năm qua, sẽ đếm được rất nhiều lần sự biến động lớn nhỏ của chỉ số này.

Tôi tin chắc rằng, dù là NĐT lâu năm hay NĐT mới đều hiểu được bản chất này của thị trường. Nhưng rồi với 4 tháng của thị trường tăng mạnh (T4/2023 – T8/2023), kèm theo đó là sự tăng giá rất mạnh mẽ của nhiều cổ phiếu lớn nhỏ, chính sự hưng phấn và lạc quan trong cảm xúc của phần lớn các NĐT, đã khiến chúng ta quên đi bản chất của thị trường và phải nhận lấy sự chán nản cùng tâm lý tiêu cực, quên đi những nguyên tắc đầu tư và chiến lược đã từng giúp mình thành công.

Và sự sụt giảm của thị trường có tốt không? Câu trả lời là CÓ - tôi khẳng định chắc chắn đây là điều cần thiết của VNINDEX. Hầu như chúng ta đều thấy việc tăng giá mạnh mẽ của VNINDEX, khiến nhiều cổ phiếu đã có mức tăng 30%, 50% hay thậm chí là 100% trong vòng 4 tháng, trong khi thật khó để có 1 doanh nghiệp nào có tốc độ tăng trưởng kịp theo sự tăng vốn hóa mạnh mẽ như vậy. Hay thậm chí là sự tăng điểm quá mức của VNINDEX, làm định giá của thị trường quá cao, không thu hút dòng tiền của NĐT nước ngoài tham gia. Chính vì vậy, sự giảm điểm, hay điều chỉnh trong chu kỳ dài hạn của VNINDEX là điều chúng ta phải đối mặt, và đó chính là đặc điểm của một thị trường bền vững.

II. Đừng “ngủ quên trên chiến thắng”

Như tôi trao đổi ở trên, thị trường là những sự vận động không ngừng nghỉ, và nếu như chúng ta xem việc đầu tư trên TTCK là một công việc nghiêm túc, kênh kiếm tiền trong dài hạn, trong tương lai, chúng ta cần phải có một sự chuẩn bị tốt, kiểm soát sự hưng phấn khi tăng mạnh và sự sợ hãi/chán nản khi giảm mạnh.

Thật đúng như John Templeton nói, những hoạt động mua/bán thường xuyên (hay còn gọi là đầu cơ ngắn hạn), ngoài yếu tố phân tích ra, những quyết định mua/bán ấy là dựa trên cảm xúc. Khi thị trường tăng giá mạnh, việc mua đâu thắng đó – là một việc hết sức cần lưu tâm, vì TTCK chưa bao giờ dễ dàng như vậy. Tuy nhiên, chúng ta rất dễ dẫn đến những cảm xúc hưng phấn, lạc quan thái quá và thỏa mãn trước lợi nhuận có được, điều này làm cảm xúc dẫn dắt những quyết định, chúng ta mất đi những nguyên tắc giao dịch, những sự phòng thủ chắc chắn trong đầu tư.

Thay vào đó, chúng ta cần phải chuẩn bị MỘT TÂM LÝ GIAO DỊCH ỔN ĐỊNH, MỘT PHƯƠNG PHÁP GIAO DỊCH HIỆU QUẢ, VÀ QUẢN TRỊ RỦI RO THẬT TỐT. “Hãy nhớ, đầu tư là con đường dài hơi trên TTCK, hãy hành động một cách có nguyên tắc” để chúng ta có thể tránh được những đợt sụt giảm, lấy đi thành quả của chính mình.

III. Hãy làm chuồng, khi mất con bò đầu tiên

Dân gian ta có câu thành ngữ "Mất bò mới lo làm chuồng" dùng để chỉ những việc không được lo liệu, đề phòng trước, để hỏng việc rồi mới lo ứng cứu, đề phòng. Hàm ý của câu này để khuyến khích chúng ta nên có sự chủ động hơn trong việc chuẩn bị kỹ cho các quyết định của mình.

Hay nói cách khác, trong đầu tư tài sản – xác định đây là con đường trường kỳ, kênh kiếm tiền lâu dài thì sau mỗi lần hành động sai, hành động theo cảm xúc dẫn đến “mất bò” thì chúng ta “hãy làm chuồng” ngay lập tức để bảo vệ những “con bò” còn lại – đó là những nguyên tắc đầu tư rõ ràng, quản trị rủi ro phù hợp với tâm lý của cá nhân.

Những “cái chuồng” nào cần ưu tiên xây dựng cho giai đoạn này

1. Hình thành Nguyên tắc BÁN

Theo Mark Minervini có đưa ra Nguyên tắc BÁN cho NĐT theo phương pháp của ông. Theo đó:

(1) Bán để chốt lợi nhuận

Một khi cổ phiêu có được mức lãi lớn gấp nhiều lần so với mức dừng lỗ ban đầu, bạn không nên để vị thế này biến thành khoản lỗ.

Ví dụ: bạn đặt lệnh dừng lỗ ban đầu là 7%, nếu bạn có khoản lãi 20%, bạn không nên để cho vị thể này mất tất cả lợi nhuận và trở thành một khoản lỗ. Để làm điều này, bạn có thể di chuyển lệnh dừng lỗ lên tới điểm hòa vốn hoặc trở thành lệnh đừng lỗ động (trailing stop) để khóa phần lớn lợi nhuận có được.

(2) Bán để dừng lỗ nếu không đúng kỳ vọng

Theo Mark Minervini chúng ta nên thiết lập lệnh dừng lỗ đầu tiên với tỷ lệ % < khoảng lãi trung bình trong năm trước. Thông thường tối đa sẽ là 10%, trung bình sẽ trong vùng từ 5% - 7%.

Lệnh dừng lỗ ban đầu được sử dụng khi mới mở vị thế. Một khi giá cổ phiếu tăng, lệnh dừng lỗ được nâng lên để bảo vệ lợi nhuận.

2. Chiến lược đi tiền theo Mô hình kim tự tháp của huyền thoại đầu tư Jesse Livermore

Trong đầu tư, sự hưng phấn và xanh/đỏ của bảng điện tử sẽ ảnh hưởng đến cảm xúc và quyết định của NĐT. Nên Jesse Livermore có đưa ra chiến lược mua giải ngân theo từng đợt gọi là BỔ SUNG VỊ THẾ MUA THEO MÔ HÌNH KIM TỰ THÁP (chúng ta hay gọi đó là “nhồi lệnh”). Chiến lược này sẽ giúp NĐT xây dựng một vị thế mong muốn khi giá cổ phiếu tăng lên, và quản trị được rủi ro nếu xu thế giá không ủng hộ.

Giả sử, chúng ta có 100 triệu đồng trong tài khoản và Xác định được cổ phiếu muốn mua:

Bước 1: Mua 50% (50 triệu) vị thế khi giá vừa mới vượt qua điểm mua (điểm pivot). Hãy mua gần điểm pivot nhất có thể.

Bước 2: Khi cổ phiếu tăng 2% - 2.5% so với giá mua ban đầu của bạn (tức cũng chỉ tầm 2%-2.5% so với điểm pivot), bạn mua 30% (30 triệu nữa) vị thế. Như vậy, bạn đã giải ngân được 80% vị thế mong muốn.

Bước 3: Mua 20% vị thế còn lại (20 triệu cuối) khi cổ phiếu tăng thêm 2% - 2.5% từ lần mua thứ hai, tức 5% so với lần mua đầu tiên của bạn (và bảo đảm cổ phiếu không vượt quá xa 5% so với điểm pivot).

...Đọc thêm...

Chu kỳ, chu kỳ, và chu kỳ… (Kỳ 1)

TTCK Việt Nam biến động nhiều hơn ở 2 tháng gần đây, không còn những tháng tăng điểm tốt kèm theo “mua gì cũng đúng” nữa. Dòng tiền ở thị trường vẫn tốt, thể hiện ở những phiên có GTGD cao, tuy nhiên có sự phân hóa rất rõ ràng, dẫn đến NĐT gặp nhiều khó khăn trong việc lựa chọn chổ phiếu.

Sự phân hóa của dòng tiền là có lý do, bởi vì xu hướng của dòng tiền là tìm đến nơi có thể sinh lời tốt. Chính vì vậy, việc dự đoán sự dịch chuyển của dòng tiền sẽ giúp chúng ta chủ động hơn trong việc xây dựng danh mục hiệu quả cho từng thời điểm. Ở bản tin lần này, tôi xin gửi đến NĐT bài viết về chu kỳ thị trường, thêm góc nhìn nhận diện xu hướng của dòng tiền: Chu kỳ, chu kỳ, và chu kỳ…

Nội dung bài viết gồm các phần chính:

I. Kinh tế Việt Nam đang ở giai đoạn nào?

II. Thị trường chứng khoán Việt Nam và Chu kỳ kinh tế

-----------------------------------------------------------------------------

I. Kinh tế Việt Nam đang ở giai đoạn nào?

Một chu kỳ kinh tế điển hình thường có hai pha chính là hồi phục và suy thoái. Mỗi pha này có thể chia nhỏ thành 2 giai đoạn. Theo đó, sẽ có tổng cộng 4 giai đoạn nhỏ trong một chu kỳ kinh tế bao gồm: Phục hồi, Tăng trưởng, Chậm Dần và Suy thoái. Mỗi giai đoạn sẽ có đặc điểm vĩ mô điển hình, khác nhau như hình dưới:

Dựa vào bảng đặc điểm trên, cùng việc tổng hợp dữ liệu, chúng ta có thể đánh giá được Kinh tế Việt Nam đang ở giai đoạn nào theo bảng dưới:

Đánh giá: theo bảng trên chúng ta có thể nhận diện được Kinh tế Việt Nam vẫn đang khó khăn và đang ở cuối chu kỳ suy thoái, dần phục hồi. Kỳ vọng với các chính sách của Chính phủ kinh tế dự báo sẽ hồi phục dần từ nửa cuối năm, rõ nét hơn trong năm 2024 do các chính sách cần thời gian thẩm thấu.

Ở giai đoạn này, nếu xét về cảm nhận của NĐT, của chủ doanh nghiệp thì sẽ thấy các hoạt động sản xuất kinh doanh gặp rất nhiều cái khó, dòng tiền cũng cạn kiệt, các hoạt động dịch vụ cũng ở trạng thái “cố gắng cầm chừng” => NĐT sẽ có 1 góc nhìn tiêu cực, và hầu như không tin vào bất kỳ kênh đầu tư tài sản nào, từ đó bỏ lỡ nhiều cơ hội.

II. Thị trường chứng khoán Việt Nam và Chu kỳ kinh tế

Việc xác định Kinh tế Việt Nam ở giai đoạn nào chỉ có ý nghĩa với Chứng khoán khi chúng ta hiểu được mối tương quan giữa 2 yếu tố này. Theo đó, xét trong mối tương quan giữa nền tảng cơ bản của nền kinh tế và diễn biến thị trường chứng khoán thì một điểm đáng lưu ý là chu kỳ của cổ phiếu thường đi trước so với chu kỳ kinh tế khoảng 6 tháng, theo sơ đồ bên dưới:

Nhìn đồ thị này sẽ trực quan hơn, giúp NĐT dễ hình dung về mối tương quan giữa Thực trạng nền kinh tế và Thị trường chứng khoán. Nếu Kinh tế Việt Nam vẫn đang khó khăn và đang ở cuối chu kỳ suy thoái, dần phục hồi => TTCK Việt Nam đã hình thành đáy và đã tăng được 1 nhịp dưới tác động của Chính sách tiền tệ, và đang ở vùng Thị trường giá lên theo đồ thị trên. Từ đó cho chúng ta thấy nhịp tăng vừa qua chỉ là giai đoạn khởi đầu của một xu hướng tăng mạnh mẽ.

Nhận diện nhóm ngành phù hợp

Như đồ thị và phân tích trên, đây là giai đoạn phục hồi của 3 nhóm ngành chính:

(1) Công nghệ: tăng của đoạn đầu và giữa của thị trường giá lên, tương ứng giai đoạn đầu phục hồi kinh tế. Lĩnh vực liên quan đến nghiên cứu, phát triển hoặc phân phối hàng hóa và dịch vụ liên quan đến công nghệ. Bao gồm các doanh nghiệp xoay quanh việc sản xuất thiết bị điện tử, tạo ra phần mềm, ứng dụng, máy tính và các sản phẩm, dịch vụ liên quan đến công nghệ thông tin (IT services).

Ngành tiêu biểu: Phần mềm, Ứng dụng, Máy tính, Dịch vụ công nghệ,…

(2) Vật liệu cơ bản: đây là những doanh nghiệp sản xuất kinh doanh tạo ra các tài sản hữu hình như tòa nhà, nhà xưởng, máy móc, thiết bị, phương tiện và công cụ sản xuất,…sau đó các ngành nghề, lĩnh vực khác dùng những thứ này để tạo ra các sản phẩm và dịch vụ khác.

Ngành tiêu biểu: Xây dựng, Vận Tải, Cơ khí, Thiết bị, Công nghiệp đa dụng,...

(3) Công nghiệp: ngành này gồm các doanh nghiệp tham gia vào quá trình khám phá, phát triển và chế tạo nguyên liệu thô. Lĩnh vực này bao gồm các công ty chuyên khai thác khoáng sản và luyện kim loại, sản xuất hóa chất, lâm sản, phân bón, vật liệu xây dựng,… Ngoài ra, bao bì, thủy tinh, giấy,… kể cả nguồn năng lượng như dầu khí, than đá đôi khi cũng được xem là vật liệu thô.

Ngành tiêu biểu: Kim loại, Vật liệu cơ bản (gỗ, giấy, đá,..) , Hóa chất, Vật liệu xây dựng, Sản phẩm dùng để đóng gói (container, bao bì, thùng giấy,…)

Kết luận: Theo góc nhìn chu kỳ của kinh tế, Việt Nam Nam vẫn đang khó khăn và đang ở cuối chu kỳ suy thoái, dần phục hồi. Còn theo chu kỳ của TTCK, Việt Nam đã hình thành đáy và đã tăng được 1 nhịp dưới tác động của Chính sách tiền tệ, và đang ở Thị trường giá lên (tức là uptrend dài hạn). Theo đó, các nhóm ngành đang quan tâm bây giờ sẽ là: Công nghệ, Xây dựng, Vận tải, Tài nguyên cơ bản, Hóa chất, Vật liệu xây dựng.

...Đọc thêm...

Breaking News - Việt - Mỹ xác lập quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện

Chuyên mục Breaking News của The S.U.N Investment sẽ cùng trao đổi với Quý Nhà đầu tư về các thông tin, sự kiện nóng nhanh chóng trên thị trường dưới góc nhìn của tôi. Và tất nhiên, nó phải có liên quan đến thị trường chứng khoán Việt Nam, ảnh hưởng liên quyết định đầu tư của Quý Nhà đầu tư.

 

Hy vọng, với chuyên mục này, sẽ cung cấp đến Quý Nhà đầu tư các thông tin ngắn gọn nhất, dễ hiểu nhất, cần thiết nhất. Từ đó giúp Quý Nhà đầu tư có thêm góc nhìn về các sự kiện, và xa hơn đó là sự tích lũy kiến thức trong hành trình đầu tư của chúng ta.

----------------------------------------------------------------------------------------

Việt - Mỹ xác lập quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện

Ngày 10/09 (thứ 7), Tổng thống Mỹ Joe Biden tới sân bay Nội Bài, bắt đầu chuyến thăm cấp Nhà nước trong hai ngày 10-11/9.

Với chuyến thăm lần này, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và Tổng thống Joe Biden ra Tuyên bố chung về nâng cấp quan hệ Việt - Mỹ lên Đối tác Chiến lược Toàn diện, trong đó tập trung vào các lĩnh vực hợp tác cụ thể.

Theo đó, Tuyên bố chung 11/09 có đoạn: "Hai lãnh đạo hoan nghênh giai đoạn lịch sử mới của tình hữu nghị và hợp tác song phương với việc nâng cấp quan hệ hai nước lên Đối tác Chiến lược Toàn diện vì hòa bình, hợp tác và phát triển bền vững"

Theo: VnExpress

Quan điểm cá nhân

Chúng ta tiếp tục đi trả lời 3 câu hỏi:

1. Thông tin này là mới hay cũ?

Tôi đánh giá thông tin này là MỚI - mới ở đây là thông tin nâng cấp quan hệ hai nước lên Đối tác Chiến lược Toàn diện, còn chuyến thăm của Tổng thống Mỹ Joe Biden là cũ vì đã có lịch trình từ trước.

Việc nâng cấp mối quan hệ hai nước là tín hiệu rất tốt cho nền kinh tế Việt Nam trong thời gian tới, đặc biệt là các nhóm ngành Xuất khẩu, cũng như dòng tiền đầu tư mới vào Việt Nam.

2. Thị trường nghĩ gì về thông tin này? Phán đoán thị trường phản ứng ra sao sau tin này?

Mỹ là thị trường xuất khẩu lớn nhất và đối tác thương mại lớn thứ 2 của Việt Nam, trong khi Việt Nam là đối tác thương mại lớn thứ 7 của Mỹ trên thế giới, lớn nhất trong ASEAN. Vì những con số trên, cũng như “sự ảnh hưởng tâm lý” của TTCK Mỹ tới TTCK Việt Nam đủ để hiểu sự ảnh hưởng qua – lại giữa 2 nước.

Chình vì điều này, thông tin nâng cấp quan hệ hai nước lên Đối tác Chiến lược Toàn diện sẽ làm cho thị trường nghĩ rằng là tích cực, phán đoán thị trường sẽ tăng điểm và sẽ có dòng tiền FOMO đổ vào các nhóm ngành Xuất khẩu như Thủy sản, Gỗ, Thép, BĐS Khu công nghiệp, Năng lượng xanh,…

Tuy nhiên cũng phải lưu ý rằng, đây chỉ mới là chuyến thăm của Tổng thống Mỹ, các tác động của sự kiện nâng cấp mối quan hệ này sẽ là trong dài hạn, và tác động tích cực đến đâu sẽ cần nhiều thời gian hơn để đánh giá. Vì vậy, với phán đoán thị trường tăng mạnh sau tin này, chúng ta hạn chế FOMO ngay đầu phiên, mà phải “chậm” lại 1 nhịp. Đồng ý sẽ có 1 số nhóm ngành được hưởng lợi, nhưng việc mua mới FOMO rất dễ dẫn đến việc mua giá cao, thay vào đó hãy ở trạng thái NẮM GIỮ cho dài hạn hoặc BÁN nếu muốn trading.

3. Hệ quả tiếp theo (thông tin, sự kiện tiếp theo) ảnh hưởng lên thị trường sẽ là gì?

Như tôi có đề cập ở những bài viết trước, TTCK sẽ có 3 yếu tố chính tác động lên, đó chính là: Vĩ mô – Chính sách tiền tệ, Nội tại nền kinh tế và Dòng tiền trên thị trường.

Và sự kiện trên, tôi đánh giá chỉ tác động ở yếu tố Nội tại nền kinh tế. Vì việc nâng cấp mối quan hệ sẽ mở ra nhiều cơ hội cho doanh nghiệp Việt Nam với thị trường Mỹ, thu hút dòng vốn FDI mới, ký kết được nhiều hợp đồng giá trị hơn… Chứ nó sẽ không phải là sự kiện thuộc nhóm chính sách tiền tệ, cũng như nó không tạo ra dòng tiền mới trên thị trường.

Chính vì vậy, chúng ta hãy tiếp cận thông tin trên như 1 chiến lược “Đầu tư theo sự kiện” - tức là hãy mua khi sự kiện chưa xảy ra, ít người biết đến; còn nếu sự kiện đã diễn ra, phần thưởng sẽ không dành cho số đông.

Chúng ta cũng không được quên các thông tin, sự kiện quan trọng tiếp theo cần quan sát như:

Nước ngoài: Số liệu CPI Mỹ tháng 8 vào ngày 13/09; Cuộc họp lãi suất của Fed vào ngày 21/09;

Trong nước: Tỷ giá USD/VND; Kết quả kinh doanh quý 3/2023; Hoạt động đáo hạn trái phiếu của doanh nghiệp BĐS.

Kết luận: Sự kiện nâng cấp quan hệ hai nước lên Đối tác Chiến lược Toàn diện là thông tin này là MỚI, mang tính chất “Đầu tư theo sự kiện” ngắn hạn. Bởi sự tác động của sự kiện này sẽ tốt trong dài hạn, và tốt như thế nào thì cần thêm thời gian để quan sát các hoạt động tiếp theo giữa Việt Nam – Mỹ.

Với phán đoán thị trường tăng mạnh sau tin này, chúng ta hạn chế FOMO ngay đầu phiên, mà phải “chậm” lại 1 nhịp. Đồng thời, tiếp tục theo dõi sát các yếu tố tác động chính: Số liệu CPI Mỹ tháng 8 vào ngày 13/09; Cuộc họp lãi suất của Fed vào ngày 21/09; Tỷ giá USD/VND; Hoạt động đáo hạn trái phiếu của doanh nghiệp BĐS.

...Đọc thêm...